Europese stedenbouwkundigen en beleidsmakers buigen zich al jaren over manieren waarop steden meer ruimte kunnen creëren voor voetgangers en daarmee ook de CO2-uitstoot kunnen verminderen. In een tijd waarin de auto vaak de meest inefficiënte manier is om door een stad te reizen, kan het beperken van het aantal auto’s in het centrum dé oplossing bieden voor de mobiliteitsproblemen. Hier zijn 5 Europese steden die het voortouw nemen in mobiliteit.
1. Berlijn bouwt overdekte fietssnelwegen
In 2008 creëerde de Duitse hoofdstad een emissiearme zone die alle gas- en dieselvoertuigen verbood die niet voldoen aan de nationale emissienormen. Het gebied beslaat ongeveer 34 vierkante kilometer in het stadscentrum en treft ongeveer een derde van de inwoners van Berlijn.
Berlijn wil daarnaast even fietsvriendelijk worden als Amsterdam of Copenhagen. De stad kondigde in maart 2017 een plan aan voor de bouw van een aantal fietssnelwegen. Het project Radbahn bijvoorbeeld tovert de ruimte onder een oude metrolijn om tot een kilometerslang fietspad. Zo kan je snel en droog heel Berlijn doorkruisen.
Beeld: Overdekte fietssnelweg in Berlijn, Rendering – Oberbaum (c) Reindeer – Radbahn
2. Oslo bant alle auto’s uit het centrum
Auto’s zijn niet langer welkom in Oslo. In 2015 kondigde Oslo aan dat het van plan was om alle auto’s vanaf 2019 permanent te verbieden uit het centrum van de stad – zes jaar voordat het landelijke verbod van Noorwegen van kracht zou gaan.
De Noorse hoofdstad zal zwaar investeren in het openbaar vervoer en 60 kilometer fietspaden bouwen. Op die manier zal Oslo voorloper zijn in het instellen van een compleet autovrij centrum.
3. Fietsers blijven de weg domineren in Kopenhagen
Meer dan de helft van de inwoners van Kopenhagen gaat dagelijks met de fiets naar het werk. Door een sterk mobiliteitsbeleid vanaf de jaren zestig zijn er veel voetgangers- en fietszones in de stad. De Deense hoofdstad heeft nu meer dan 300 kilometer fietspaden en heeft een van de laagste percentages autobezit in Europa.
Kopenhagen heeft de laatste jaren snelwegen gebouwd voor fietsers die de omliggende buitenwijken met het centrum verbinden. De stad heeft zich ook ertoe verbonden om in 2025 volledig CO2-neutraal te worden.
4. Madrid ontwerpt een autovrije stad
Net zoals Oslo wil Madrid tegen 2020 het centrum autovrij maken. Stedenbouwkundigen herontwerpen op dit moment 24 van de drukste straten van de stad om te wandelen in plaats van te rijden.
Het initiatief maakt deel uit van het ‘duurzaam mobiliteitsplan’ van de stad, dat tot doel heeft het dagelijks autogebruik terug te brengen van 29% naar 23%. Bestuurders die de nieuwe regels negeren, zullen een boete betalen. En de meest vervuilende auto’s zullen meer betalen om te parkeren.
5. Brussel beschikt over een van de grootste autovrije zones van Europa
Ook onze eigen hoofdstad mag in het lijstje voorkomen omwille van de inspanningen die het doet om de stad autovrij te maken. Zo zijn de meeste straten rondom het Brusselse stadsplein, de beurs en de Nieuwstraat altijd al enkel voor voetgangers bereikbaar geweest. De straten vormen de op een na grootste autovrije zone van Europa, na Kopenhagen.
In 2002 lanceerde Brussel zijn eerste mobiliteitsweek met als doel om iedereen aan te zetten om te ‘autominderen’. De mobiliteitsweek vindt ieder jaar in heel Vlaanderen plaats met tal van acties om mensen te sensibiliseren rond het thema mobiliteit. Tijdens deze week worden voor één dag ook alle auto’s uit het hele stadscentrum verbannen.